مقایسه نظام واجی گفتار ترک زبانان تبریز و نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران

چکیده در رساله حاضر به مقایسه نظام واجی گفتار ترک زبانان تبریز و نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران می پردازیم. به همین منظور داده های جمع آوری شده از دو جامعه زبانی ترک زبانان تبریز و نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران در چهارچوب نظریه غیر خطی خود واحد مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی از آن است که نظام واجی و ساخت هجایی گفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران در مقایسه با ترکی تبریزی دستخوش تغییرات اساسی شده است. بدین صورت که واکه های [+گرد، -پسین] ترکی تبریزی در گفتار ترک زبانان تبریزی مقیم تهران به صورت [+گرد، +پسین] درآمده، همچنین واکه [-گرد، افراشته، +پسین] ترکی تبریزی به واکه [-گرد، افراشته، -پسین] درگفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران تبدیل شده است. با این تغییرات سه واکه /?/، /ü/ و /?/ ترکی تبریزی از گفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران حذف می شود. پسوند جمع ساز /lar/ نیز برخلاف ترکی تبریزی که در آن با توجه به واکه ستاک ارزش دهی می شود، در گفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران در زیر ساخت مشخص شده و به صورت [-پسین] می باشد. همین موضوع سبب شده است که در مقابل گسترش مشخصه [+پسین] به عنوان واکه تیره عمل کند. بررسی داده ها از طریق نرم افزار آکوستیکی پرات موید این بود که هجاهای کوتاه ترکی تبریزی که با واکه شروع می شود در گفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران با همخوان چاکنایی آغازین /?/ تلفظ می شود. این موضوع سبب شده است که دو هجای کوتاه /v/ و /vc/ و هجا ی متوسط /vcc/موجود در ترکی تبریزی در گفتار نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران به ترتیب با افزوده شدن همخوان چاکنایی آغازین به صورت /cاv/ و /cvc/ و /cvcc/ درآید. همچنین تحلیل داده ها در چارچوب نظریه واج شناسی خود واحد حاکی ازآن بود که این نظریه بهتر می تواند از عهده تبیین چگونگی فرآیندهای هماهنگی واکه ای و همگونی در گفتار ترک زبانان تبریز و نسل جدید ترک زبانان تبریزی مقیم تهران بر آید و از کفایت توضیحی برخوردار است.